Zakup nieruchomości to często jedna z największych inwestycji w życiu, dlatego każda decyzja związana z tym procesem powinna być dobrze przemyślana i zabezpieczona. Zanim dojdzie do ostatecznego przeniesienia własności, strony zazwyczaj podpisują umowę przedwstępną. Można ją zawrzeć w zwykłej formie pisemnej, ale coraz więcej osób wybiera akt notarialny, który daje znacznie silniejszą ochronę i pewność realizacji transakcji. Właśnie wtedy pojawia się pytanie: w jakich sytuacjach warto zdecydować się na notariusza i jakie korzyści daje taka forma?
Kiedy trzeba sporządzić akt notarialny?
Akt notarialny umowy przedwstępnej nie jest wymagany w każdym przypadku, ale staje się konieczny wtedy, gdy strony chcą zapewnić sobie możliwość dochodzenia zawarcia umowy przyrzeczonej wprost przed sądem. Umowa przedwstępna w formie aktu notarialnego daje kupującemu pewność, że w razie niewywiązania się sprzedawcy będzie mógł dochodzić przeniesienia własności nieruchomości.
Mówiąc inaczej – zwykła forma pisemna daje ograniczoną ochronę – w razie sporu można dochodzić jedynie odszkodowania. Tymczasem umowa przedwstępna w formie aktu notarialnego daje znacznie szersze skutki prawne, ponieważ umożliwia kupującemu dochodzenie zawarcia umowy przyrzeczonej bezpośrednio przed sądem.
Ile kosztuje akt notarialny umowy przedwstępnej?
Akt notarialny umowy przedwstępnej koszty obejmuje przede wszystkim taksę notarialną oraz opłaty sądowe związane z wpisem roszczenia do księgi wieczystej. Wysokość opłat zależy od wartości nieruchomości i jest regulowana rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości. Podpisując akt notarialny, strony mogą dowolnie ustalić kto ponosi koszty – w praktyce najczęściej obciążają one kupującego, ale można to uregulować inaczej.
Na całkowity wydatek składają się również wypisy aktu, które są płatne od każdej rozpoczętej strony. Należy więc liczyć się z tym, że ostateczna kwota może wynieść od kilkuset złotych do nawet kilku tysięcy, zależnie od wartości nieruchomości.
Czy akt notarialny lepiej chroni kupującego?
Tak, umowa przedwstępna w formie aktu notarialnego zwiększa zabezpieczenie transakcji. Kupujący zyskuje możliwość dochodzenia przed sądem zawarcia umowy przyrzeczonej, a nie tylko odszkodowania. Dodatkowo istnieje możliwość wpisania roszczenia o zawarcie umowy przyrzeczonej do księgi wieczystej, co uniemożliwia sprzedaż nieruchomości innej osobie bez wiedzy kupującego. Skutki prawne takiej umowy są zatem silniejsze niż w przypadku zwykłej formy pisemnej.
Jakie ryzyka eliminuje akt notarialny?
Zawarcie umowy przedwstępnej w formie aktu notarialnego znacząco ogranicza niepewność związaną z obrotem nieruchomością. Notariusz, przygotowując dokument, dba o zgodność zapisów z prawem i weryfikuje stan prawny księgi wieczystej. Dzięki temu strony mogą liczyć na większe bezpieczeństwo oraz na realne zabezpieczenie transakcji. W praktyce skuteczność aktu notarialnego polega na tym, że eliminuje on część zagrożeń, które często pojawiają się przy zwykłej umowie pisemnej.
Akt notarialny usuwa lub minimalizuje przede wszystkim takie ryzyka jak:
- sprzedaż nieruchomości innej osobie mimo wcześniejszych ustaleń,
- zatajenie obciążeń ciążących na nieruchomości – notariusz ma obowiązek sprawdzić jej aktualny stan prawny,
- odstąpienie od transakcji bez uzasadnionej podstawy – obowiązki stron przy akcie notarialnym są jasno określone i mają pełne skutki prawne,
- niepewność co do tożsamości stron – notariusz weryfikuje dokumenty, zapewniając prawidłowe zabezpieczenie transakcji notariusz,
- brak możliwości skutecznego dochodzenia swoich praw – forma notarialna daje kupującemu realne narzędzia do egzekwowania umowy.
Kancelaria prawna Warszawa oferuje profesjonalną pomoc prawną
Warto przeczytać też: Dowody na zasiedzenie nieruchomości