Ogrodzenie między działkami to z pozoru prosta kwestia, jednak w praktyce bardzo często prowadzi do konfliktów sąsiedzkich. Wątpliwości dotyczą nie tylko tego, kto ma obowiązek postawić płot, ale też jakie są zasady jego utrzymania, wysokości czy podziału kosztów.
Spory o granice, estetykę czy lokalizację ogrodzenia potrafią ciągnąć się latami i niekiedy kończą się w sądzie. Dlatego warto wiedzieć, co w tym zakresie przewiduje prawo sąsiedzkie, prawo budowlane ogrodzenia oraz jak skutecznie rozwiązać problem zgodnie z przepisami. Zachęcamy do uważnej lektury dzisiejszego wpisu, w którym poruszymy temat ogrodzeń właśnie.
Kto powinien postawić ogrodzenie między działkami?
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, właściciel nieruchomości może swobodnie odgrodzić swoją działkę od działki sąsiedniej. Nie istnieje jednak bezpośredni obowiązek prawny nakazujący budowę ogrodzenia. Oznacza to, że każdy właściciel może, ale nie musi stawiać płotu – dopóki nie narusza prawa i nie wchodzi na cudzy teren.
Kluczowe znaczenie ma ustalenie, gdzie przebiega granica działki. To właśnie od niej zależy, w jakim miejscu można ustawić ogrodzenie. Granice można sprawdzić w ewidencji gruntów, prowadzonej przez starostwo powiatowe, lub w razie wątpliwości zlecić ich wznowienie geodecie. Jeżeli granice są sporne, konieczne może być przeprowadzenie postępowania rozgraniczeniowego.
W praktyce ogrodzenie postawione dokładnie na granicy staje się współwłasnością ogrodzenia – należy do obu właścicieli i każdy z nich ma prawo z niego korzystać. Jednak jeśli jeden z sąsiadów samodzielnie finansuje budowę płotu, może umieścić go w całości po swojej stronie. Wtedy ogrodzenie stanowi wyłączną własność tego właściciela, a drugi sąsiad nie może ingerować w jego wygląd czy konstrukcję.
Sprawdź: Obsługa prawna inwestycji budowlanych Warszawa
Czy potrzebne jest pozwolenie na budowę ogrodzenia?
Kwestie formalne dotyczące budowy ogrodzeń reguluje prawo budowlane ogrodzenia. Co do zasady, wzniesienie płotu nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę ani zgłoszenia, o ile jego wysokość nie przekracza 2,20 metra. Jeśli jednak ogrodzenie ma być wyższe, inwestor musi dokonać zgłoszenia do właściwego urzędu – najczęściej urzędu gminy lub starostwa.
Dodatkowe wymagania mogą dotyczyć ogrodzeń od strony dróg publicznych, placów czy torów kolejowych – tam przepisy często określają minimalną odległość od granicy działki lub wymogi dotyczące widoczności.
Ważnym aspektem jest również bezpieczeństwo. Ogrodzenie nie może stwarzać zagrożenia dla ludzi i zwierząt, np. poprzez ostre zakończenia poniżej wysokości 1,8 metra. W niektórych gminach obowiązują też przepisy dotyczące estetyki ogrodzeń, zwłaszcza w obszarach objętych ochroną konserwatorską.
Dowiedź się więcej: Porada prawna nieruchomości Warszawa
Jakie są zasady podziału kosztów ogrodzenia?
Jednym z najczęstszych źródeł konfliktów jest pytanie o koszty budowy ogrodzenia wspólnego. Wbrew powszechnemu przekonaniu, prawo nie nakłada na sąsiadów obowiązku wspólnego finansowania ogrodzenia. Każdy właściciel może więc samodzielnie sfinansować płot i postawić go po swojej stronie.
Inaczej wygląda sytuacja, gdy ogrodzenie znajduje się dokładnie na granicy działek i jest używane przez obie strony. Wtedy można uznać, że mamy do czynienia ze współwłasnością ogrodzenia, a więc obaj właściciele powinni uczestniczyć w kosztach jego utrzymania i naprawy. Jeżeli jednak jedna ze stron nie wyraża zgody na współfinansowanie, druga nie może jej do tego zmusić – chyba że istnieje umowa lub orzeczenie sądu, które inaczej to reguluje.
Najrozsądniej jest sporządzić pisemne porozumienie, w którym sąsiedzi uzgodnią, kto pokrywa koszty budowy, konserwacji czy wymiany ogrodzenia. Warto również ustalić, jak będzie wyglądać płot, jaka będzie jego wysokość i granice ogrodzenia oraz kto zajmie się formalnościami. Takie uzgodnienie, przygotowane przez profesjonalistę, którym jest kancelaria prawna nieruchomości Warszawa, może zapobiec przyszłym sporom i zapewnić jasne zasady współpracy.
Co zrobić, gdy sąsiad nie zgadza się na ogrodzenie?
Spory o płoty należą do najbardziej typowych konfliktów sąsiedzkich. Problem pojawia się zwłaszcza wtedy, gdy jeden z właścicieli chce postawić ogrodzenie, a drugi się temu sprzeciwia. W takiej sytuacji warto najpierw spróbować rozwiązać sprawę polubownie, przedstawiając projekt i wyjaśniając swoje motywy.
Zgodnie z przepisami, nikt nie może zabronić właścicielowi działki postawić ogrodzenia po swojej stronie, o ile nie narusza ono cudzej własności i nie przekracza granicy działki. Jeśli jednak sąsiad twierdzi inaczej, może dojść do sporu granicznego. Wtedy pomocne będzie wezwanie geodety, który wskaże faktyczny przebieg granicy.
W przypadku braku porozumienia możliwe jest skierowanie sprawy do sądu. Sąd może rozstrzygnąć, czy ogrodzenie zostało wzniesione zgodnie z prawem, czy doszło do przekroczenia granicy. Warto wtedy skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika jakim jest radca prawny nieruchomości Warszawa, który pomoże zgromadzić dowody, przygotować dokumentację i reprezentować stronę w postępowaniu.
Sprawdź: Dochodzenie wierzytelności i rozwiązywanie sporów
Zdarza się również, że właściciel samowolnie stawia ogrodzenie bez zgody sąsiada na terenie należącym częściowo do innej osoby. W takim przypadku drugi właściciel może żądać usunięcia płotu lub przesunięcia go na właściwą granicę. W razie szkody może także wystąpić o odszkodowanie. W takich sprawach liczy się szybka reakcja i znajomość przepisów dotyczących ogrodzeń, dlatego warto skorzystać ze wsparcia jakim są porady prawne nieruchomości Warszawa, udzielone przez profesjonalistę z zakresu prawa nieruchomości.